C vitamini nedir?

C vitamini, diğer adıyla askorbik asit; besin ya da takviyelerden alınan ve suda çözünebilen bir vitamindir. Vücudun kendisi tarafından üretilemeyen, esansiyel bir vitamindir. Bu nedenle C vitamini içeren besinler veya gerek varsa vitamin hapları şeklinde günlük olarak alınması gerekir. C Vitamini, vücudun iyileşme sürecinde önemli rol oynar. Güçlü bir antioksidan olarak, hücreleri serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı korur.

C vitamininin özellikle doğal besinlerle birlikte alınması önerilmektedir. Ancak günümüzde C vitamini eksikliği kişilerin çoğu takviye kullanmaktadır. Yetişkinlerin günlük tüketmesi gereken vitamini C miktarı 70 ila 90 miligram arasında değişmektedir.

C vitamini ne işe yarar?

C vitamini sağlıklı bir yaşam için vücudumuz tarafından yeterli miktarda alınması gereken hayati bir besindir. Kemiklerin, derinin, kan damarlarının oluşumundan ve korunmasından sorumludur. Bazı gıdalarda bulunmakla birlikte daha çok meyve ve sebzelerde yer alır.

Vücudumuz; kıkırdak, kolajen ve kas oluşturabilmek için C vitaminine ihtiyaç duyar. Ayrıca demir emilimi ve depolanabilmesi içinde vitamini C tüketmemiz gerekir. Özellikle gastrointestinal bazı rahatsızlıkları bulunan kişiler C vitamin eksikliğine karşı duyarlıdırlar. Çünkü C vitamini demir emilimine yardımcı olur.

C vitamininin faydaları

Kronik hastalıklara karşı korur

C vitamini, vücudumuzun doğal savunma mekanizmasını güçlendirir. Bol miktarda C vitamin tüketimi, kandaki antioksidan miktarını %30 oranında arttırabilir. Böylece vücudun inflamasyon ile savaşına katkıda bulunur ve serbest radikallerin birikmesini önler. Aksi halde serbest radikallerin birikimi, kronik hastalıklara ve oksidatif strese neden olabilir. C vitamin, kronik hastalığa yakalanma riskini azaltır.

Yüksek tansiyonu düşürür

Kalp krizinin en önemli nedenlerinden biri olan yüksek tansiyonu düşürmede de C vitamininin olumlu etkisi vardır. Bilimsel çalışmalar, C vitamininin kan basınçlarını düşürdüğünü ve kalpten kan taşıyan damarlarda rahatlama sağladığını göstermiştir.

Kalp hastalıklarına karşı koruyucudur

Vitamin C; yüksek tansiyon, kötü LDL kolesterol gibi pek çok farklı nedeni olabilen kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar. Kalp krizi ve kalp hastalıklarının gelişmesini önler. Yapılan bir araştırmaya göre 10 yıl boyunca düzenli olarak C vitamini tüketenlerin vitamin takviyesi almayanlara oranla kalp hastalığına yakalanma riskleri azaldığı saptanmıştır.

C vitamini ve gut hastalığı

Vitamin C, kandaki yüksek ürik asit düzeylerinin yol açtığı eklem iltihaplanması, şişlik ve ani ağrılarla seyreden gut hastalığıyla mücadele eder. 1.387 erkek katılımcıyla yapılan bir çalışmada yüksek miktarda C vitamini tüketen erkeklerin kanında ürik asit düzeylerinin önemli ölçüde düştüğü tespit edilmiştir. Bir başka çalışmada ise 20 yıl boyunca C vitamin takviyesi tüketen kişilerin %44 daha az gut tehlikesi taşıdığı tespit edilmiştir. Ancak C vitamini ile gut arasındaki ilişkiye dair daha çok bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır.

Beyaz kan hücrelerinin işlevini arttırır

Beyaz kan hücre üretimini teşvik eden C vitamini, vücudumuzu enfeksiyonlara karşı korur. Beyaz kan hücrelerini serbest radikallere karşı koruyarak, bu hücrelerin fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olur. Ayrıca cilt bariyerlerini güçlendirir ve yaraların iyileşme sürecini hızlandırır.

Hafızayı güçlendirir

Özellikle yaşın ilerlemesine bağlı olarak kişide görülen unutkanlık, düşünme ve hatırlama yetersizlikleri bol miktarda C vitamin tüketimi ile giderilebilir. C vitamini, güçlü bir antioksidan olarak, hafızayı korur ve güçlendirir.

Doku onarımına katkıda bulunur

Güçlü bir antioksidan olarak, dokuları onarır ve iltihap ve oksidasyonun neden olabileceği hasarların azalmasını sağlar. Akut solunum yolu enfeksiyonları başta olmak üzere pek çok enfeksiyonu önlemeye katkıda bulunur. Yapılan bir araştırmaya göre C vitamininin ilaca dirençli olan tüberküloz bakterilerini öldürebileceği bulunmuştur.

C vitamini ve kanser

Antioksidanların üretimini arttıran C vitamini, oksidatif strese karşı vücudu korur. Yeterli düzeyde C vitamin tüketimi kanser gelişme riskini azaltmaktadır. Ancak C vitamininin kanser tedavisi sürecinde tüketilmesi sakıncalı olabilir. Bazı bilim adamları ise C vitamininin kemoterapi sürecinde kullanımına itiraz etmişlerdir.

C vitamininin cilde faydaları

Vitamin C (askorbik asit), antioksidan özellikleri ve kollajen sentezindeki rolü sebebiyle cilt sağlığı için hayati bir moleküldür. Doğal besin veya takviyelerle alınan abskorbik asit, cilt hücreleri üzerinde yararlı etkilere sahiptir. Bazı çalışmalar, C vitamininin ultraviyole (UV) ışığına maruz kalmanın yol açtığı hasarı sınırladığını göstermektedir.

C vitamininin diğer faydaları:

  • Kolesterolü düşürür ve dengeler.
  • Katarakt riskini düşürür ve yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonunu önlemeye yardımcı olur. Göz sağlığının korunmasına katkıda bulunur.
  • Bağışıklık sistemi tarafından üretilen ve vücutta iltihaplanmaya ve pek çok probleme neden olan kandaki histamin oranını düşürür.
  • Deniz tutması semptomlarını hafifletir.
  • Ciddi fiziksel aktiviteye ve soğuk havalara karşı koruma sağlar.